Hoe overleef ik de GZ-opleiding?

Zelf ben ik nu 4 maanden bezig. Benieuwd hoe ik het zie?

Waarom de GZ-opleiding?

Het NIP zegt over de GZ-opleiding: ‘Elke psycholoog moet zich, na de universitaire psychologieopleiding verder bekwamen om het beroep op kwalitatief hoog niveau te kunnen uitoefenen. Een totale opleidingsduur van minimaal zes jaar (waarvan vier jaar universiteit en (minimaal) twee jaar een postmaster-opleiding) wordt daarvoor nodig geacht’. Duidelijke taal en iets waar ikzelf zeker achter sta. Bovendien ben ik iemand die graag feedback vraagt en ik vond het fijn dat dit duidelijk ingebed is in de opleiding, door het competentiegerichte opleiden. Ook zag ik de supervisie binnen de GZ-opleiding als iets heel tofs. Lees mijn ervaringen hierover in dit artikel. Daarnaast was ik op zoek naar meer theoretische onderleggers om mijn werk in de praktijk vorm te geven. De theorie is iets wat ruimschoots aan bod komt in het cursorisch onderwijs. Ook wilde ik graag eens buiten de muren van mijn eigen organisatie kijken, wat in de GZ-opleiding is geregeld door uitwisselingen/stages. Ik vond die stap buiten mijn eigen organisatie wel spannend, maar vond het juist fijn om daar middels de opleiding een ‘duwtje in de goede richting’ in te krijgen.

Waarom nu?

Zelf was ik 3,5 jaar aan het werk toen de opleiding begon te ‘kriebelen’. Tot dat moment was ik nog erg bezig met de basis. Vragen zoals ‘wat houdt mijn werk in?’, ‘wie ben ik als professional?’ en ‘wat is mijn persoonlijke stijl?’. Ik merkte dat ik na 2 jaar wat vertrouwen begon te krijgen in mijzelf en in het werk. Door hoge eisen aan mezelf te stellen, duurde het 2 jaar voordat ik een beetje tevreden op mijn werkweek terug kon kijken. Ik heb toen eerst even een tijdje genoten van dat gevoel van me eindelijk competent en tevreden genoeg voelen. Ik ben heel blij dat ik dat gedaan heb! Niet alleen maar door en door, maar ook durven stilstaan en ‘rondkijken’. Ik volgde in mijn derde jaar als psycholoog de CGT cursus. Tijdens die cursus merkte ik dat ik er al naar uit ging kijken om de GZ-opleiding te gaan doen.

Het sollicitatieproces

Ik werk bij Marente, een ouderenorganisatie in de Bollenstreek, in een vakgroep van 20 psychologen. Marente is verbonden aan RINO groep Utrecht. Bij Marente is er doorgaans één GZ-opleidingsplek per jaar beschikbaar, die wordt ingevuld na een sollicitatieprocedure. Na het schrijven van een motivatiebrief, kwam ik op gesprek bij onze praktijkopleider en manager. Het was een fijn gesprek over o.a. de vragen ‘waarom de GZ-opleiding?’ en ‘waarom nu?’. De praktijkopleider en manager besluiten na de sollicitaties samen wie het meest passend is voor de opleidingsplek, waarbij het niet gaat om wie er het langste werkt, maar om wie er het meeste klaar voor is. En toen kwam het verlossende woord: de plek was voor mij!

Hoe heb ik er naartoe gewerkt?

In mijn vakgroep sprak in met GZ-psychologen over hun ervaringen met de opleiding. Ik vroeg hen om tips en uitleg. Sommige collega’s gaven ook uit zichzelf tips of adviezen, wat ik erg heb gewaardeerd. Ik begon ruim op tijd met het schrijven van mijn Individueel Opleidingsplan (IOP). Dit was fijn om in fases te schrijven, zodat ik tussendoor ook kon nadenken. Ook heb ik al wat op het online leerportaal rondgesnuffeld. Daar vond ik in de kleine lettertjes dat onder bepaalde voorwaarden, je al mag beginnen met je praktijkuren vóórdat het cursorisch onderwijs start. Dat was voor mij erg welkom, aangezien ik 32 uur werk en dus 4 uur per week ‘mis’ ten opzichte van voltijd werken. Ik vond al vroeg een supervisor (via een tip van een collega) en startte uiteindelijk in februari met mijn praktijkonderwijs, terwijl het cursorisch onderwijs pas in april zou starten.

Hoe ervaar ik het nu?

Inmiddels ben ik nu 4 maanden met het cursorisch onderwijs bezig. Ik pretendeer zeker niet al helemaal te weten hoe deze opleiding is en wat er allemaal bij komt kijken. Echter heb ik al veel mogen ervaren en ontdekken in die eerste maanden. Het is echt zoeken in het begin. Alle verschillende termen en onderdelen van de opleiding buitelen over elkaar heen: selectieve toetsen, ontwikkelingsgerichte toetsen, competentieprofiel, KBS (Kenmerkende Beroeps Situatie), referaten, jaarcasus, 360 graden feedback... Over al deze onderdelen is op allerlei plekken informatie te vinden: in het toetsboek, de studiegids, op het online leerportaal. Ik zie soms nog steeds door de bomen het bos niet, door die veelheid aan informatie. Dit vraagt om veel structuur en planvaardigheden. Ik moet regelmatig even een administratie-uurtje inplannen om het overzicht weer opnieuw te vinden.

De inhoud van de opleiding vind ik tot nu toe erg leerzaam. Sommige onderwerpen zijn vooral bedoeld als theoretische onderlegger, waarbij gelukkig wel vaak de link naar de praktijk wordt gelegd. Andere lessen zijn erg praktisch met bijna alleen maar rollenspellen en oefenmomenten. Zowel de theorie als het vele oefenen hebben mij nu al veel gebracht. Ik heb het idee dat ik meer informatie heb om uit te putten wanneer ik in mijn werk hypothesen opstel. Ook heb ik kunnen oefenen met allerlei beroepssituaties, waardoor ik me daar nu zelfverzekerder in voel. De GZ-opleiding met accent ouderen vind ik zelf heel waardevol. We proberen continu als groep om de opgedane kennis toe te passen op het werk als ouderenpsycholoog. Ook veel docenten hebben wel ervaring met de ouderenzorg. De docenten die hier weinig ervaring in hebben, bieden in hun lessen vaak voldoende ruimte voor ons als groep om zelf na te denken over de toepasbaarheid van het geleerde. Het leren geeft mij dus tot nu toe veel energie, meer handvatten en meer vertrouwen in mijn werk.

Tot slot: een aantal ‘hoe overleef ik…’ tips

• Praat met collega’s die de opleiding al hebben afgerond. Bedenk of je specifieke dingen van ze wilt weten.
• Verken het online portaal zodra je toegang hebt. Plan een paar middagen in om het toetsboek en de studiegids door te nemen. Maak een overzicht van alle opdrachten en deadlines.
• Begin vroeg met je IOP. Vraag voorbeelden op bij collega’s en plan voldoende tijd in.
• Check welke verslagen pas ingeleverd mogen worden na feedback van je praktijkopleider. Zo moet je praktijkopleider akkoord geven op je IOP voordat je dit mag inleveren. Houd hier rekening mee in je planning.
• Maak een overzicht van je KBS’en. Ik deed dit in Excel en noteerde ook wanneer en in welke setting (WLZ, GRZ, stage) ik ze wilde uitvoeren.
• Lees opdrachten ruim op tijd door. Zo weet je tijdens de lessen waar je extra op moet letten.
• Investeer in de band met je jaargroep. Je zit twee jaar met elkaar in hetzelfde schuitje. Een goede band maakt samenwerken en bijvoorbeeld de rollenspellen een stuk prettiger

Heb jij zelf een ervaring/tip die je wilt delen of juist een vraag? Deel hem via de reacties hieronder!