Toename opleidingsplaatsen gezondheidszorg-psycholoog in de ouderenzorg
Goed nieuws: voor 2024 worden aanzienlijk meer gesubsidieerde opleidingsplaatsen gezondheidszorgpsycholoog toegekend aan onze sector dan in voorgaande jaren.
Voor 2024 zijn vanuit de ouderenzorg vooralsnog 111 plaatsen toegewezen van de 138 die zijn aangevraagd. Dit aantal zal nog kunnen toenemen omdat de 125 bonusplaatsen die zijn gereserveerd voor regionale samenwerkingsverbanden nog niet zijn verdeeld. Dit is een mooie (en noodzakelijke) sprong voorwaarts ten opzichte van dit jaar, waarin slechts 60 plaatsen werden toegekend. Ook de komende jaren zien er rooskleurig uit. Deze verbetering komt voort uit aangepaste ramingen van het Capaciteitsorgaan en – minstens zo belangrijk – veranderingen in de toewijzingssystematiek van opleidingsplaatsen. Dit hebben we te danken aan onvermoeibare inspanningen vanuit de NIP Sectie Ouderenpsychologie om het tekort aan opleidingsplaatsen in onze sector onder de aandacht te brengen.
Kleinere organsaties in de ouderzenzorg borgen steeds beter de kwaliteit en continuiteit door samen sterk te staan en gezamenlijk op te leiden met collega-zorginstellingen in de regio. Dat maakt hen minder kwetsbaar, bijvoorbeeld als een praktijkopleider of werkbegeleider vertrekt uit de organisatie. We kennen dit initiatief als GOP en inmiddels zijn er meer organisaties die een GOP zijn gestart. Op de website van Waardig en Trots wordt aandacht aan deze wijze van opleiden regelmatig aandacht besteed, zoals nu aan de samenwerking tussen Careyn, Humanitas en De Zellingen. Careyn, Humanitas en De Zellingen maken werk van Gecombineerde Opleidingsplek Psychologen (GOP) - Waardigheid en trots voor de toekomst
Het Capaciteitsorgaan adviseerde aan VWS om het totaal aantal plekken van gezondheidszorgpsychologen tijdelijk fors te verhogen om de tekorten in te lopen, en kwam uit op een gewenste instroom van 1885 opleidingsplekken in 2024 (Capaciteitsplan 2024-2027 Deelrapport 7 Beroepen Geestelijke Gezondheid - Capaciteitsorgaan). Dit is meer dan een verdubbeling van de 832 uit het laatste advies van het Capaciteitsorgaan. Die stijging komt voort uit onderzoek naar onvervulde vacatures en toekomstige zorgvraag in verschillende sectoren, en vooral door een duidelijke en breed gesteunde behoefte om een aanzienlijk deel van de masterpsychologen die nu zonder BIG-registratie aan het werk zijn, op te leiden tot gezondheidszorgpsycholoog. VWS heeft dit advies slechts gedeeltelijk overgenomen, en voor 2024 965 gesubsidieerde opleidingsplaatsen toegewezen.
TOP Opleidingsplaatsen regelt de verdeling van deze opleidingsplaatsen op basis van door VWS vastgestelde toewijzingscriteria. Tot dusver was de verdeling gebaseerd op zogenaamd Historisch Opleidings Volume (HOV), ofwel op basis van het aantal gesubsidieerde opleidingsplaatsen per praktijkopleidingsinstelling in voorgaande jaren. TOP realiseerde zich dat dit leidde tot een ongunstige toewijzing van opleidingsplaatsen in sectoren waar relatief veel zonder subsidie wordt opgeleid en waar van oudsher krapte is aan opleidingsplaatsen, zoals de ouderenzorg. Ook zag TOP dat het criterium HOV alleen, onvoldoende aansluit bij de ontwikkelingen in de zorgvraag en hoe de zorg is georganiseerd in verschillende sectoren. Voor de ouderenzorg relevante ontwikkelingen zoals de toename van het aantal ouderen, de toenemende complexiteit van de problematiek in zorginstellingen, behandeling thuis die logistiek minder efficiënt is, de implementatie van de WZD, het werd allemaal niet meegenomen bij de verdeling. VWS heeft nu besloten dat opleidingsplaatsen met ingang van 2024 worden verdeeld per sector, gebruik makend van cijfers van het capaciteitsorgaan, die rekening houden met de vacaturegraad en ontwikkelingen in de zorgvraag in de verschillende sectoren. Dat heeft er toe geleid dat 11.6% van de beschikbare plaatsen van 2024 worden toegewezen aan de ouderenzorg, terwijl in 2023 slechts 7.2% van de beschikbare plekken bij de ouderenzorg terecht kwamen. Die verdeling naar sector op basis van ramingen van het Capaciteitsorgaan zijn een belangrijke verbetering van het toewijzingssysteem. De verdeelsleutel die voor 2024 wordt gehanteerd is vrij complex, en houdt rekening met nieuw erkende opleidingsinstellingen, zorgsectoren, historisch opleidingsvolume en regionale samenwerkingsverbanden (Definitief_toewijzingsprotocol-2024_V-2.2-a-voor-publicatie-28-2-2023-DEF.pdf).
Deze toewijzingscriteria zijn tijdelijk en worden gezien als een eerste stap richting het opleiden voor de toekomstige zorgvraag in regionale samenwerking. In de huidige systematiek worden bonusplaatsen toegewezen aan praktijkinstellingen die opleiden in samenwerkingsverband (voorheen ‘proeftuinen’ genoemd). Een samenwerkingsverband van praktijkopleidingsinstellingen dat bestaat uit minimaal 4 praktijkinstellingen met gezamenlijk totaal minimaal 8 gesubsidieerde opleidingsplekken in verschillende sectoren van de gezondheidszorgzorg, krijgt bonusplaatsen toegewezen. Die samenwerking wordt vanaf 2025 nog steviger meegenomen in de verdeelsleutel. Het is dan ook een mooie ontwikkeling dat veel organisaties in de ouderenzorg op allerlei manieren bezig zijn die samenwerking met organisaties uit de regio rond het opleiden vorm te geven en te versterken. Dat maakt de opleiding tot gezondheidszorgpsycholoog vanuit onze sector nog gevarieerder en kan op termijn voor de praktijkopleidingsinstellingen veel regelkwesties vereenvoudigen.
Verder lezen?
Sectorverdeling voor toewijzing 2024 (top-opleidingsplaatsen.nl)
